I. Kılıçarslanın hayatı

I. Kılıçarslanın hayatı

Türkiye Selçuklu Devleti´ nin kurucusu, Kutalmışoğlu Süleyman Şah´ ın oğlu ve İkinci Türkiye Selçuklu Sultanı.

Babası Süleyman Şah´ ın 1086´ da Suriye seferinde Melik tutuş´ a yenilmesi ve ölümü üzerine, Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah onun oğulları Kılıç Arslan ve Davud Arslan´ ı İsfehan´ a götürdü. Kılıç Arslan burada altı sene iyi bir eğitim ve öğretim görerek, Türk-İslam terbiyesi ile yetiştirildi.

Kılıç Arslan, 1092´ de Büyük Selçuklu Sultanı Berkyaruk´ un izni ile Anadolu´ ya gelerek İznik´ te altı yıldır boş duran Türkiye Selçukluları tahtına çıktı. Yanındaki Türkmen ailelerini İznik´ e yerleştirerek, Anadolu´ da dağılmış olan birliği yeniden

te´sis etti.

Bu sırada Bizanslıların fırsattan istifade ile Marmara sahillerini işgale başlamaları üzerine Kılıç Arslan İzmir Bey´İ Çaka ile ittifak ederek mücadeleye girişti. İmparator Alexios´ un Türk kuvvetlerine karşı denizden gönderdiği büyük bir ordubozguna uğratıldı. İznik´ e saldırıları bertaraf edilen Bizanslılar, Balıkesir ve Kapıdağı bölgelerinden de geri püskürtüldüler.

1095´ de Malatya üzerine sefere çıkan Kılıç Arslan kaleyi tam düşürmek üzere iken, yüzbinlerce kişilik haçlı kuvvetlerinin Türkiye topraklarına girdiğini haber aldı. Bunun üzerine, muhasarayı kaldırarak süratle memleketini müdafaaya döndü. İznik´ i muhasara eden haçlılara karşı hisar önün de ordusunu savaşa soktu. Şiddetli çarpışmalar sonun da iki taraf da ağır zayiat verdi. Birçok haçlı kumandanı öldürüldü. Ancak düşman devamlı takviye alıyordu. Kalabalık düşman kuvvetlerine karşı meydan savaşı vermenin tehlikeli olacağını anlayan Kılıç Arslan ordusunu geri çekmek zorunda kaldı. Böylece 22 yıllık Selçuklu payitahtı olan İznik şehri 29 Haziran 1097´ de Haçlı kuvvetlerinin eline geçti.

Kılıç Arslan bundan sonra Danişmend Gazi ve Kayseri emiri Hasan ile birşleşerek Eskişehir´ e doğru harekete geçen haçlılara dağ, geçit ve vadiler de sürekli baskınlar düzenleyerek ağır zayiat verdirdi. Öyle ki, Kayseri ve Toroslar üzerinden Kudüs´ e doğru yol alan haçlı ordusu Kılıç Arslan´ ın ve kumandanlarının yıtpratma savaşları neticesin de altı yüz binden yüz bine düştü. Neticede Kudüs´ e ulaşan haçlılar bu bölgedeki büyük Selçuklu emirlerinin rekabetinden de faydalanarak Antakya, Urfa ve Kudüs´ de hıristiyan idareler kurdular.

İznik´ in kaybından ve Birinci Haçlı seferinden sonra Kılıç Arslan, Anadolu Türklerini toplamaya başlayarak, Konya´ yı başkent yaptı. Büyük Selçuklu İmparatorluğu´ nun parçalanmasından faydalanarak bütün İslam alemine hakim olmak teşebbüsüne girişti. Ancak Musul emiri Çavlı, Artukoğlu İlgazi ve Suriye meliki Rıdvan ile 1107 senesi Temmuz ayında Habur ırmağı kıyısında yaptığı savaşı kaybetti. Yaralı olarak Habur ırmağını geçerken boğularak şehid oldu. Naşı Meyyafarikin´ e götürülerek kendisi için yapılan Türbeye defn edildi.

Türkiye Selçuklu Devleti´ nin en buhranlı devrelerinde hükümdar olan Birinci Kılıç Arslan, teşkilatçı bir devlet adamıydı. Üstün kumandanlık kabiliyetine sahip, hayatı mücadele içinde geçen büyük bir kahraman ve gazidir. Mutaassıp haçlı ordusuna ağır kayıplar verdirerek, Türklerin Anadolu topraklarından atılamayacağını isbat etti. Çok hayır işleyip ahalisinin sevgisini kazandı. Hıristiyan halka da adalet ve şefkatle davrandı. Bu yüzden devrin tarihçileri "Kılıç Arslan´ ın ölümü hıristiyanlar için de bit matem oldu." demişlerdir.

I. Kılıçarslanın hayatı yorumları

  • Image Description
    Semih Keskinci
    08.04.2011

    Yazıda 1101 yılında düzenlenen ve ilk haçlı seferindeki haçlılar kadar kalabalık olan haçlı ordularını Danişmend gazi ile beraber imha eden 1. Kılıçarslanın bu önemli başarısından bahsedilmemesi yanlış olmuş. Zira bu haçlı seferi bütün haçlı seferleri içinde bir dönüm noktası olmuş Haçlılar artık bir daha savaş kazanamamışlardır. Kılçarslan ve Danişmend gazi komutasındaki Türk ordusu üç kol halinde Anadoluya giren Kalabalık Haçlı ordularını Üç ayrı savaşta (Merzifon, Ereğli ve yine Ereğli) yenerek imha etmişler. Çok ağır bir yenilgi alan Haçlılar bu seferden fazla bahsetmezler ve unutmak isterler, sadece 1. haçlı seferinden bahsederler. 1101 Haçlı Seferi zaferleri bence Kılıçarslan ve Danişmend Gazi'nin Türk Milletine büyük hizmetleridir. Kendilerine ne kadar teşekkür etsek azdır. Allah her iki bahadırımıza rahmet etsin. Amin.

  • Image Description
    Osman Tırpancı
    04.04.2012

    Semih Keskinci çok isabetli bir noktayı belirtmişsin. 1101 haçlı seferi yavaş yavaş batıda araştırma konusu olmaya başladı. Bu seferde alınan ağır yenilgi sonrası batı çok istemesine rağmen ancak 1147 de sefer yapabildi. Zira 1101 deki seferde çok sayıda şovalye ve asker kaybetmişlerdi. Bizim bu 1101'in üzerinde fazla durmamamıza ben çok şaşırıyorum. Şayet bu haçlı seferi başarılı olsaydı, haçlılar tüm ortadoğuyu işgal edebilir, tarihin akışı çok değişirdi. Tarihçilerimizi bu konuda göreve çağırıyorum. Bir an çnce gerekli eserler verilmeli araştırmalar yapılmalı.

Top