TarihSayfası tarihsayfasi.com



18. yüzyıl Osmanlı tarihçileri

1. Mehmet Raşid (ö.1735) Tarih-i Raşid

1714-1721 yılları arasında sarayda vakanüvislik yapan Raşid, Halep ve Mekke kadısı olmuş, sonra da İstanbul kadılığında bulunmuştur. 1734’te Anadolu Kazaskerliğine (Osmanlı’da en yüksek ilmi rütbe, günümüzün adalet bakanı-Kadı ve müderrislerin atama ve tayin işleri ile ordu mensupları ile ilgili davalara ve devleti ilgilendiren davalara bakmaktan sorumlu olan kişi) tayin edilmiştir. 1735’te vefat etmiştir.

Naima’nın devamı niteliğinde 1660 ile 1721 yıllarına kadar olan zaman için esas kaynak teşkil edilen ve genellikle Tarih-i Raşid ismiyle anılan bir eser bırakmıştır.

2. Süleyman b. Şemdanizade (Fındıklılı Süleyman) Müri't-Tevarih

Müri’t-Tevarih(Müriyyü’t-Tevarih) isimli genel bir tarih olan eserine Osmanlı tarihini de ilave etmiştir.

Şemdanizade’nin özellikle birçok kaynaktan yararlanarak yazmış olması eserine ayrıca bir kıymet vermektedir. En önemli kısmı kendi yaşadığı devri teşkil eder.

3. Ahmet b. İbrahim Resmi (1700-1783) Hülasatü’l-itibar

Birçok memuriyetlerde bulunmuş ve diplomatlık da yapmıştır. Viyana ve Berlin’e elçi olarak gönderilmiş ve bu münasebetle gördüğü işleri kaleme almıştır. Küçük Kaynarca anlaşmasını müteakip (1774) Rus harbi ve sulh müzakeresine ait Hülasatü’l-itibar unvanıyla bir risale (kitapçık, broşür) ile Osmanlı devletinde, toplumdaki ve devletin işleyişindeki aksamaların nedenlerini ve çözüm yollarının konu edildiği yazılarini yaymistir. Bu risale daha çok saraya sunulmak üzere hazırlanmıştir edebi dilinkullanıldığı eserdir..

4. Mehmet Said (Yirmi Sekiz Çelebi)

1720-1721’de Fransa kralı XIV. Louis’e elçi olarak gönderilmiş ve buna ait bir eser bırakmıştır.

5. Ahmet Vasif (ö.1806) Mehasinü’l-Asar ve Haka’ikü’l-Ahbar

Bağdatlı Ahmet Vasıf, Türk-Rus harbinde Ruslara esir düşmüş, fakat Katerina’nın sulh müzakeresine ait mektubu ile geri gönderilmiştir. O müzakere esnasında epey rol oynamış ve 1772’de Ruslar ile yapılan Bükreş Andlaşmasında vakanüvis vazifesini ifa etmiştir. 1783’te devlet vakanüvisliği makamına gelmiş, ertesi yıl Madrid’e elçi olarak gönderilmiştir. 1791’de Ruslarla yapılan sulh müzakeresinde önemli rol oynamıştır. Bir süre için gözden düşen hatta sürgün edilen Ahmet Vasıf tekrar yükselerek baş defterdar olmuştur.

Ahmet Vasıf’ın eseri Mehasinü’l-Asar ve Haka’ikü’l-Ahbar ismini taşır. 1752-1774 senelerini içerir. 1788’e ait ikinci cildin büyük kısmı Enveri’ye aittir.

6. Ahmet Asim Burhan-i Kat'ı (Türkçe çevirisi)

1789’da Antep’ten İstanbul’a gelerek yedi senelik bir çalışmadan sonra herkesçe bilinen Farsi Kamus olan Burhan-ı Kat’ı Türkçe’ye çevirmiştir. 1807’den itibaren devlet vakanüvisliği vazifesine getirilmiştir. Telif ettiği (yazdığı) tarihi Sistov anlaşmasının akdi (sözleşme) ile başlar. II. Mahmut’un tahta cülusu ile 1808’de biter.

7. Halim Giray Gülbün-i Hanan

Kırım Hanının neslindendir. Çatalca’da oturtulmuş ve burada şiir ve edebiyat ile meşgul olarak yaşamıştır.Bundan başka bir de Gülbün-i Hanan adlı mufassal (ayrıntılı) bir Kırım tarihi de yazmıştır.Eser 1466’da başlar ve 1801’de Midilli’de ölen Bahıt Giray’a kadar gelir.

8. Kefeli İbrahim b. Ali Tevarih-i Tatar Han ve Dağıstan ve Moskov ve Deşt-i Kıpçak Ülkeleri

Kırım Hanı Fatih Giray’ın divan katipliğini yaptı. Eserini 1736’da yazmıştır.

9. Mehmet Said (Faraizci Zade) (ö.1835) Gülşen-i Ma’arif

Bursalıdır. Ulemadan olup 1835’te vefat etmiştir. Eseri iki kısımdan ibaret bir genel tarihtir. Bunun ikinci kısmı Osmanlı tarihine ait olup Küçük Kaynarca anlaşmasına kadar gelir.

Yeni yorum gönder

Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
  • Web sayfası ve e-posta adresleri otomatik olarak bağlantıya çevrilir.
  • İzin verilen HTML etiketleri: <a> <em> <strong> <cite> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd> <img> <b> <center>
  • Satır ve paragraflar otomatik olarak bölünürler.

Biçimlendirme seçenekleri hakkında daha fazla bilgi

Son yorumlar